فهرست مطالب
نشریه پژوهش های علوم و فنون دریایی
سال دهم شماره 2 (تابستان 1394)
- تاریخ انتشار: 1394/05/13
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 1-12
سزیم یکی از عناصر رادیواکتیو موجود در پساب های صنعتی است که به علت داشتن خاصیت پرتوزایی و نیمه عمر طولانی از تهدید کننده های عمده زیست محیطی محسوب می شود. برای حذف سزیم، استفاده از جاذب های بیولوژیکی، مورد توجه میباشد. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان و ظرفیت جلبک قهوه ای سارگاسوم در جذب بیولوژیکی سزیم و تاثیر پارامترهای مختلف در مقدار جذب آن می باشد. برای اصلاح جلبک سارگاسوم، به منظور بالا بردن قدرت جذب فلز، به ترتیب از محلول های نیکل کلرید و پتاسیم هگزاسیانوفرات استفاده شد. در پژوهش انجام شده، زمان تعادل جذب فلز 180 دقیقه بود و آزمایش ها در دمای 25 درجه ی سانتی گراد انجام شده است. برای مطالعه تاثیرات سینتیکی مقدار 2/0 گرم از جلبک اصلاح شده به مدت 300 دقیقه در حضور محلول سزیم با غلظت 50 میلی‌گرم بر لیتر در دمای 25 درجه، و برای بررسی شرایط تعادلی محلول های سزیم با غلظت های 50، 10،20، 5 و1 میلی‌گرم بر لیتر با مقدار 2/0 گرم از جلبک و در 7=pHبا زمان اختلاط 150 دور بر دقیقه و دمای 25 درجه سلسیوس به مدت 180 دقیقه در معرض تماس واقع شد و نمونه های حاصل توسط دستگاه جذب اتمی اسپکتروفتومتری مورد آنالیز قرار گرفت. بیشترین میزان جذب در pH خنثی مشاهده گردید. داده های به دست آمده با ایزوترم های مختلفی از جمله لانگمویر، فرندلیچ، تمکین و دوبینین رادوشکویچ مطابقت داده شد. بیشترین میزان جذب سزیم از محلول برطبق مدل لانگمویر 77/59 میلی‌گرم بر گرم بدست آمد. همچنین داده های سینتیکی با ضریب R2برابر با 99/. از مدل شبه مرتبه دوم پیروی نمود.
کلیدواژگان: جذب بیولوژیکی، جلبک قهوه ای سارگاسوم، سزیم، سینتیک جذب، تعادل -
صفحات 13-22
در این تحقیق، تاثیر خوراکی چغندر لبویی (Beta vulgaris) و کلم برگ قرمز (Brasissicaoleracea) که دارای بتاکاروتن طبیعی می باشند، بر روی رشد ماهی گلدفیش (Carassius auratus) با سطوح مشخص (1 ، 3 و 5 درصد) مورد مطالعه قرار گرفته است. 120 عدد ماهی گلدفیش با میانگین وزنی 008/0±14/5گرم به صورت تصادفی در دوازده آکواریوم معرفی و در سه گروه و هر گروه با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. در پایان دوره شصت روزه پرورش، شاخص های رشد در ماهی های تغذیه شده با جیره های آزمایشی بررسی شد. مقایسه میانگین صفات در تیمارهای مختلف نشان داد که تیمار حاوی یک درصد چغندر لبویی، بیشترین افزایش وزن و بهترین ضریب رشد ویژه را داشت و اختلاف معنی دار بین تیمارها مشاهده شد (05/0<p) ولی افزایش وزن و ضریب رشد ویژه تیمار حاوی یک درصد چغندر لبویی با تیمار شاهد اختلاف معنی داری نداشت (05/0≥p).بیشترین میزان غذای مصرفی در ماهیان تغذیه شده با تیمار 5 درصد کلم و کمترین آن در تیمار یک درصد چغندر لبویی مشاهده شد، در حالی که بین سایر تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0≥p). کمترین میزان ضریب تبدیل غذایی در ماهیان تغذیه شده با جیره یک درصد چغندر لبویی بدست آمد که اختلاف معنی داری با ماهیان تیمار 5 درصد کلم برگ قرمز معادل با بیشترین میزان ضریب تبدیل غذایی، داشت (05/0<p).
کلیدواژگان: ماهی طلایی Carassius auratus، چغندر لبویی، کلم برگ قرمز، رشد -
صفحات 23-29
ماهی از جمله محصولاتی است که در صورت نگهداری نامناسب، بلافاصله پس از مرگ دچار فساد می شود. مصرف ماهیان فاسد باعث ایجاد اپیدمی های مسمومیت غذایی از جمله مسمومیت هیستامینی می گردد. هدف از انجام این تحقیق، اندازه گیری میزان هیستامین دردو گونه ماهی خاویار، فیل ماهی و ازون برون می باشد. فیل ماهی به صورت منجمد و ازون برون به صورت تازه صید شده و دودی شده مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تاثیر زمان نگهداری در یخچال (صفر، 12 و 24 ساعت) بر میزان هیستامین تولید شده در فیل ماهی مطالعه گردید. پس از تهیه سه نوع گوشت فیله ماهی میزان هیستامین موجود در آنها توسط کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا مورد بررسی قرار گرفت. مقدار متوسط هیستامین در گوشت فیل ماهی 28/27±61/117میکرو گرم بر گرم گوشت اندازه گیری شد که این مقدار 5 برابر گوشت ازون برون دودی شده (µg/g20/4±52/20)و 20 برابر ازون برون تازه (µg/g79/2±84/5) می باشد. تاثیر زمان نگه داری در یخچال توسط آزمون ANOVA بوسیله نوم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت، همچنین داده های حاصل از اندازه گیری ها بوسیله نرم افزار SPSS و آزمون t تست، با حد مجاز هیستامین که توسط Codex در عضلات ماهی خام µg/g 200 توصیه شده است، مقایسه شد. نتایج آنالیز واریانس نشان دهنده اهمیت بالای عامل زمان بر میزان تولید هیستامین بوده و بیانگر آن است که با گذشت زمان میزان فعالیت آنزیمی باکتری ها افزایش یافته و میزان تولید هیستامین نیز بیشتر می گردد. مقایسه نتایح با حد مجاز کدکس نشان داد که مقدار هیستامین تولید شده در زمان صفر و 12 ساعت پس از نگهداری در یخچال کمتر از حد مجاز توصیه شده و بعد از 24 ساعت نگهداری در یخچال غلظت هیستامین (µg/g73/19±1/228) به حد مجاز نزدیک شده ولی تفاوت معنی داری با آن نداشته است.
کلیدواژگان: فیله ماهی خاویار، هیستامین، HPLC -
صفحات 31-39
در این پژوهش برای تعیین فرمول مناسب با هدف تولید ماریناد گرم از ماهی قزل آلا، شناسایی اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع، اثر فرآوری بر روی آنها، تعیین زمان ماندگاری و تعیین ارزش غذایی ماهی قزل آلا انجام شده است. برای این منظور، ماریناد در سه فرمول با درصدهای متفاوت از اسید استیک و افزودنی های یکسان، تهیه در فواصل زمانی 0 ،10 ،30 ،60 و90 روز بررسی شد و مورد ارزیابی ارگانولپتیک قرار گرفتند. بر روی یک گروه انتخاب شده سنجش متغیرها صورت گرفت و نتایج نشان داد که میزان پروتیین از 1/19 به 2/10درصد، چربی از 26/6 به 3 درصد، پراکسید از 2/0 به 5/1 میلی اکی والان برکیلوگرم،TVN از 01/22 به 5/23 میلی گرم نیتروژن در100گرم،TBA از 00175/0 به 022/0 میلی گرم در1000گرم، رطوبت از 2/67 به 8/81 درصد و درصد خاکستر از37 /1 به 5 تغییر کرده است. در ماهی قزل آلا میریستیک اسید، پالمیتیک اسید، هپتادکانوییک اسید، استیاریک اسید، آراشیدیک اسید،بهنیک اسید، تریکوزانوییک اسید، میریستولییک اسید،پالمیتولییک اسید، اولییک اسید ، لینولییک اسید، آلفا لینولنیک اسید، گاما لینولنیک اسید، دوکوزاهگزانوییک اسید شناسایی گردیدند. اما در ماریناد علاوه بر اسیدهای چرب نامبرده شده، لوریک اسید، تری دکانوییک اسید، لیگنوسریک اسید، هپتادسنوییک اسید، ایکوزنوییک اسید، اروسیک اسید، اورونیک اسید، ایکوزاپنتانوییک اسید و دوکوزاپنتانوییک اسید نیز شناسایی شدند. بیشترین میزان اسیدهای چرب غیراشباع در نمونه ماریناد مربوط به اولییک اسید و بالاترین مقدار اسیدهای چرب اشباع مربوط به پالمیتیک اسید بود و تغییرات بدست آمده در سطح اطمینان 95 درصد از نظر آماری معنی دار بدست آمد. همچنین بررسی ها نشان داد در طول دوره نگهداری، کیفیت ماده غذایی کاهش یافته و بهترین زمان ماندگاری و کیفیت مناسب برای مصرف ماریناد تولیدی90 روز می باشد.
کلیدواژگان: ماهی قزل آلا، ماریناد، پروفیل اسیدهای چرب -
صفحات 41-49
صنایع نساجی و رنگرزی از صنایع مهم و پایه هر کشوری بوده و مادر بسیاری از صنایع دیگر محسوب می‌گردد. در این گونه صنایع بهدلیل استفاده از انواع رنگ‌ها در فرآیندهای مختلف تولید و پردازش محصولات، فاضلاب حاصل نیز به شدت رنگی بوده و می‌بایست قبل از تخلیه به محیط زیست تصفیه گردد. در پژوهش حاضر، پتانسیل جذب نانوتیوبهای کربنی چند جداره در جداسازی رنگ اسیدی زرد 17از محلول آبی با استفاده از روش جذب و روش پاسخ سطح جهت بهینه سازی و مدلینگ فرایند بررسی شده است. آزمایش ها به صورت پیوسته (ارلن های 100 میلیلیتری) و در مقیاس آزمایشگاهی با تعیین میزان رنگ جذب شده باتوجه به روش پاسخ سطح و روش طراحی مرکب مرکزی صورت پذیرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که اثر غلظت اولیه رنگو میزان به کار رفته نانوتیوب کربنی،فاکتورموثربرفرایندجذب رنگ از محیط آبی میباشد. بهترین شرایط برای جذب رنگ زمان تعادل 30 دقیقه، غلظت رنگ اولیه 45 /24 میلی‌گرم در لیتر و دوز جاذب 47/75 میلی‌گرم در 100 میلیلیتر با حداکثر راندمان حدود 27/98 درصد می باشد. با توجه به نتایج می توان گفت که استفاده از ناتیوبهای کربنی در جذب رنگ ار محلولهای آبی با بازدهی بالایی قابل اجراست.
کلیدواژگان: پساب رنگی، مدل سازی، جذب سطحی، نانوتیوب کربنی چند جداره، رنگ اسیدی زرد 17 -
صفحات 51-57
این مطالعه برای تعیین فاصله زمانی اولین تقسیم میتوزی یا(FCI) First Cleavage Interval در دو گروه مولدین نژاد فرانسه و مولدین موجود در اردبیل به منظور تنظیم زمان القاء شوک برای به حداکثر رساندن میزان القاء تتراپلوییدی و افزایش میزان بقاء در لاروهای شوک دیده انجام گردید. برای انجام این تحقیق از تخم های دو گروه مولدین نژاد فرانسه و اردبیل استفاده گردید و 7 ساعت پس از لقاح به فاصله زمانی 10 دقیقه تا 10 ساعت پس از لقاح و در هر بار به تعداد 10 عدد تخم نمونه برداری شد. نمونه ها با محلول فیکساتیو (داویدسون) فیکس شدند. فاصله زمانی اولین تقسیم میتوزی یا FCI زمانی در نظر گرفته شد که 50 درصد تخم ها به مرحله تقسیم رسیدند و در بررسی میکروسکوپی، این مرحله، زمانی در نظر گرفته شد که خط میانی تقسیم ظاهر شد. پس از بررسی نمونه ها میانگین FCI برای مولدین نژاد فرانسه 560 دقیقه پس از لقاح و برای مولدین موجود در اردبیل 570 دقیقه پس از لقاح برآورد شد.
کلیدواژگان: قزل آلای رنگین کمان، تتراپلوئیدی، میتوز، FCI -
صفحات 59-68
به منظور بررسی سمیت حاد فلز سنگین مس بر شاخص ها خونی ماهی فیتوفاگ، 135 قطعه ماهی در مجاورت غلظت های 0، 5 و 10 میلی گرم در لیتر نیترات مس (Cu(NO3)2) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد گلبول های سفید خون (WBC) با افزایش غلظت نیترات مس و با گذشت زمان بطور معنی داری (05/0<p) کاهش یافته و در مجاورت با غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت به کمترین میزان (500 ± 7000 عدد در هر میلی متر مکعب خون) رسید. تعداد گلبول های قرمز (RBC) خون ماهیان با افزایش غلظت و زمان مجاورت سیر نزولی داشت، ولی اختلاف معنی داری نداشت (05/0≥p). سطوح هموگلوبین خون با افزایش غلظت نیترات مس و با گذشت زمان بطور معنی داری (05/0<p) کاهش یافت و در 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت به حداقل (2/0 ± 8/4 گرم در دسی لیتر) رسید. میزان هماتوکریت با افزایش غلظت نیترات مس و با گذشت زمان افزایش یافت و در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت به حداکثر (4 ± 36 درصد) رسید. میانگین تغییرات حجم متوسط سلولی (MCV) و میانگین تغییرات غلظت هموگلوبین ذره ای (MCHC) در تیمارهای مورد مطالعه در زمان 24 ساعت بین غلظت 5 میلی گرم در لیتر و تیمار شاهد کاهش معنی داری (05/0<p) نشان داد. تغییرات سطوح متوسط هموگلوبین ذره ای (MCH) در تیمار با غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت کاهش معنی داری (05/0<p) در مقایسه با گروه شاهد نشان داد. نتایج روند تغییرات سطوح تری گلیسرید پلاسما در زمان 24 ساعت بین تیمار 5 میلی گرم در لیتر و شاهد اختلاف معنی دار (05/0>P) داشت و میزان آن در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت به حداقل (7 ± 6/20 میلی گرم در لیتر) رسید. سطوح کلسترول معنی دار نبود (05/0<P).سطوح گلوکز پلاسمای خون با افزایش غلظت نیترات مس در زمان 12 ساعت اختلاف معنی داری نشان داد و در غلظت 10 میلی گرم در لیتر به حداقل (5/3 ± 9/34 میلی گرم در دسی لیتر) رسید. میزان پروتیین کل در زمان 24 ساعت در تیمار 5 میلی گرم در لیتر نسبت به شاهد کاهش معنی داری (05/0 >P) را نشان داد و به حداقل (003/0 ± 5/0 میلی گرم در دسی لیتر) رسید. سطوح آلبومین پلاسمای خون در غلظت های 5 و 10 میلی گرم در لیتر در زمان 12 ساعت نسبت به شاهد کاهش معنی داری نشان داد (05/0>P). در حالیکه در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت به حداکثر (1/1 ± 9/5 گرم در دسی لیتر) رسید. تعداد لنفوسیت ها بطور معنی داری (05/0<P) کاهش یافت. کاهش تعداد نوتروفیل های خون ماهیان با گذشت زمان و با افزایش غلظت نیترات مس بطور معنی داری افزایش یافت (05/0>P). بطوریکه بیشترین تعداد نوتروفیل ها (2 ± 26 درصد) مربوط به تیمار 10 میلی گرم در لیتر در زمان 12 ساعت و حداقل تعداد آن (4/1 ± 5 درصد) در گروه شاهد بود. تعداد مونوسیت در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در زمان 24 ساعت کاهش معنی داری نسبت به تیمار شاهد نشان داد. بر اساس نتایج حاصل، غلظت های تحت حاد نیترات مس تغییرات معنی داری بر بسیاری از شاخص های مورد مطالعه ایجاد کرد و سمیت شدیدی بر ماهی فیتوفاگ برجای گذاشت که با افزایش غلظت و زمان مجاورت تشدید گردید. بنابراین، به نظر می رسد این گونه مقاومت کمی در برابر غلظت های تحت حاد مس داشته باشد.
کلیدواژگان: مس، شاخص های خونی، کپور نقره ای، Hypophthalmicthys molitrix -
صفحات 69-79
بارش های سیل آسا در حاشیه جنوبی دریای مازندران همواره مورد توجه محققان قرار داشته و ساز و کارهای متفاوتی برای آن ذکر شده است. تحلیل ساز و کارهای پیشنهادی نشان می دهد، علی رغم تفاوت ظاهری در بین نظریه های ارایه شده، همگی منشعب از یک الگوی واحد هستند. این الگوی واحد بر اساس بارش های دریای خزر در فصل پاییز و زمستان است (بارش های سیل آسا بیشتر در پاییز و کمتر در زمستان رخ می دهد). در پژوهش حاضر، سیل زمستان سال 1391 در شهر نوشهر مورد تحلیل قرار گرفته است و با کنار هم قرار دادن نظریه های متفاوت حاکم بر بارش دریای خزر سعی شده است تا الگوی حاکم بر بارش های سیل آسا معرفی گردد. یافته ها بیان گر این است که سیل اشاره شده ناشی از عبور سامانه کم فشار از شمال دریای خزر و عبور جبهه سرد این مرکز از روی شهر نوشهر در روز 11 نوامبر سال 2012 بوده است. این جبهه سرد در روز 12 نوامبر 2012 در حدود عرض جغرافیایی 35 درجه قرار گرفته و با هجوم هوای سرد پشت جبهه سرد بر روی شهر نوشهر، زمینه ایجاد بارش زیاد و سیل فراهم گردیده است. همچنین نتایج نشان داده است که پشته مرکز پرفشار مهاجر از شمال دریای مدیترانه، نقش مهمی در عبور جبهه سرد از روی شهر نوشهر دارد. این پشته به علت فرارفت هوای سرد بر روی دریای خزر در شمال کشور مستقر می گردد.
کلیدواژگان: دریای خزر، پر فشار مهاجر، بارش سیل آسا، فرارفت هوای سرد
-
Pages 13-22
In this study, the effects of oral administration of beet (Beta vulgaris) and cabbage (Brasissica oleracea) as a natural β-carotene source in levels of 1,3and 5 percent on the growth performance of carassius auratus were evaluated. One hundred and twenty Carassius auratus with average weight of 5.14 ± 0/008 gwere randomly assigned to 12 aquariums (10 fish per each). At the end of growth trial of 60days, some growth indices were analyzed. Comparison of factors by Duncan test demonstrated that diet containing 1 percent beet showed better condition for weight gain and SGR with a significant difference compared to other treatments(p<0.05). Analysis showed higher and lower food intake in diet containing 5 percent cabbage and 1 percent beet levels respectively, while no significant difference was observed between other treatments(p>0.05). The lowestfood conversion ratio was observed in fish fed with diet containing 1 percent beet which showed a significant difference compared to diet containing 5 percent cabbage (p<0.05), which had the highest food conversion factor.
Keywords: Carassius auratus, cabbage, beet, growth rate -
Pages 23-29
In this study, the concentration of histamine in caviar fish fillet, due to enzyme activities, was studied. The histamine concentration in fresh and smoked Stellate sturgeon and frozen Beluga fish was investigated. Maximum limit for histamine in raw fish muscle and cooked products such as canned fish, recommended by Codex are (200 µg/g) and (50 µg/g), respectively. Due to the higher levels of histamine in frozen Beluga fish fillet (157.7± 16.89 µg/g) relative to fresh (5.84±2.79 μg/g) and smoked (20.52±4.20 μg/g) Stellate sturgeon fish, in this study the frozen Beluga fish fillet was selected for further investigations. Analysis of histamine in the defrosted Beluga fish fillet was carried out using high performance liquid chromatography, just after thawing (0), 12 and 24 hours after storing in the refrigerator. Statistical analysis (ANOVA) was performed on the results using SPSS version 11 software, to evaluate the significance of storage period in the refrigerator, on the production of histamine. They were also compared with Codex recommended levels using t test. The results showed that the concentration of histamine differed in different types of caviar fish fillets. They also showed the significance of time in the production of histamine. However histamine levels were significantly lower than the codex recommended maximum limits in all analyzed samples, except for the samples kept in the refrigerator for 24 hours, which were close to the recommended limit and no significant difference was noticed between their level (228.1±19.73 µg/g) and the recommended limit.
Keywords: Sturgeon Fish Fillet, Histamine, HPLC -
Pages 41-49
Textile industries have been one of the important and basic industries of every country and are the mother of many other industries. In this type of industries due to the use of various dyes in different processes of production and product processing, the produced wastewater has also been highly colored and it must be refined before being discharged to the environment. In this study potential adsorption of multi-wall carbon nanotubes on separating Acid Yellow 17 dye from aqueous solution using adsorption method, surface response method for optimization and process modeling,was investigated. Tests were performed discontinuously (100ml flasks) and at laboratory scale by determining amount of absorbed color according to surface response method and central composite design method. The results showed that the effect of initial dye concentration and amount used of carbon nanotube are efficient factors on dye absorption process from aqueous environment. The best conditions for color adsorption are equilibrium time of 30 minutes, initial dye concentration of 24/45 mg per liter and adsorbent dose of 75/47 mg in 100 ml with a maximum efficiency of about 98/27 percent. According to the results obtained from this study, color adsorption from aqueous solutions, using carbon nanotubes is feasible with high efficiency.
Keywords: Colored wastewater, Modeling, Adsorption, multi-wall carbon nanotube, acid yellow 17 dye -
Pages 51-57
This study was carried out to determine the first mitotic interval or First Cleavage Interval (FCI) between French origin and the brood stocks existing in Ardabil to adjust the shock induction time. In addition, the aim was to maximize tetraploid induction and increase the survival rate of shock-treated larvae. To this end, two groups of eggs, brood stocks of French origin and the brood stocks existing in Ardabil were used. Seven hours after fertilization with intervals of 10 minutes to 10 hours, 10 eggs were sampled. This was repeated after each fertilization. Prior to transportation of samples to the lab, they were fixed using Davidson fixative solution. Time interval or the FCI was considered the time that 50% of the eggs reached the cleavage stage. The FCI was determined through microscopic analysis of the eggs and was identified as the time at which the midline appeared in the embryo. After examining the samples, the average FCI for the French race was determined to be 560 minutes after the fertilization; whereas, this time for the brood stocks existing in Ardabil was 570 minutes.
Keywords: Rainbow trout, tetraploid induction, mitosis, FCI -
Pages 69-79
Torrential rains in the southern Caspian Sea, has been of interest for researchers and different solutions have been offered. The analysis shows that thesuggested mechanisms are all derived from a single model. These theories are different only in appearance. This single model is the basic mechanism of the Caspian Sea rainfall in autumn and winter. Torrential precipitation more occurs in autumn and less in winter. In this paper, winter floods in Noushahr city in 2012 have been studied. By posing different theories governing the precipitation of the Caspian Sea, next to one another, the pattern was introduced for the torrential rains. Results indicated that the floods were caused by the passage of low pressure systems from the North Caspian Sea. Low pressure cold front has passed over Noushahr on 11 November 2012. The cold front on 12 November 2012, located near the center of Iran, at 35 latitude. With the influx of cold air behind the cold front caused floods in Noushahr city. Cold advection over the sea caused too much moisture absorption by the air. The results also showed that the ridge of high pressure that immigrated from the north Mediterranean had important role in the passage of the cold front is Noushahr city. The ridge is moving cold front to lower latitude finally passes through the north of Iran. The cause of ridge formation was cold air advection on the Caspian Sea.
Keywords: Caspian Sea, high migratory pressure, torrential rainfall, cold advection
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.